- Εισαγωγή: Μύθοι και δεδομένα για ορισμένες ευτυχείς συγκυρίες στην επιστήμη της Χημείας
- Ορισμός της τυχαιότητας στην επιστήμη
- Το "μήλο" του Newton
- Το "φίδι" του Kekule
- Τυχαίες ανακαλύψεις που οδήγησαν στη διευκρίνιση της δομής του ατόμου
- Εκρηκτικά
- Γλυκαντικές ουσίες
- Τεχνητές υφάνσιμες ύλες
- Ουσίες με βιολογική δράση
- Χρωστικές ουσίες
Μύθοι και δεδομένα για ορισμένες ευτυχείς συγκυρίες στην επιστήμη της Χημείας
Η τυχαιότητα έχει παίξει αναμφίβολα ρόλο στην εξέλιξη της Χημείας και των επιστημών γενικότερα ωστόσο από μόνη της δεν είναι σε θέση να διαμορφώσει τις συνθήκες για μια σχετική πρόοδο στο αντικείμενο στο οποίο εμφανίζεται.
Για να συντελεστεί η πρόοδος απαιτείται παρατηρητικότητα από τον «τυχερό» επιστήμονα, κατανόηση των πιθανών εξελίξεων που η ανακάλυψη μπορεί να φέρει και οπωσδήποτε γνώση και επιθυμία για παραπέρα μελέτη και τελικά εφαρμογή των δεδομένων της τυχαίας ανακάλυψης.
Για την αρχική έννοια του όρου τυχαιότητα καθώς και την ιστορία της προέλευσής του (η έκφραση στη διεθνή ορολογία είναι serendipity) ακολουθείστε το σύνδεσμο αυτό.
Στη συνέχεια περιγράφονται μια σειρά από περιπτώσεις ανακαλύψεων στη Χημεία για τις οποίες υπάρχουν αναφορές πως προέκυψαν κατά τύχη. Οι αναφορές αυτές προέρχονται άλλοτε από τους επιστήμονες που εμπλέκονται στην ανακάλυψη κι άλλοτε από άλλους που μελετούν αντίστοιχα θέματα.
Από τα ιστορικά στοιχεία που είναι διαθέσιμα, άλλοτε επιβεβαιώνεται κι άλλοτε απορρίπτεται το τυχαίο κάποιων ανακαλύψεων. Ωστόσο κρίνεται σκόπιμο να παρουσιαστεί και η πιο γνωστή ίσως περίπτωση αναφοράς σε τυχαιότητα, αυτή που σχετίζεται με το "μήλο του Newton" .
Από τις τυχαίες ή όχι και τόσο τυχαίες ανακαλύψεις στη Χημεία, ξεχωρίζει αυτή που θεμελίωσε στην ουσία τις αντιλήψεις για τον αρωματικό χαρακτήρα και σχετίζεται με ένα "όνειρο με φίδι" που είδε ο Kekule.
Στη συνέχεια περιγράφονται συνοπτικά μερικές σημαντικές ανακαλύψεις που οδήγησαν στην παραπέρα έρευνα και την σύνθεση ή τη μελέτη ιδιοτήτων ενώσεων που βρήκαν εκτεταμένη χρήση και αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς μας.
