Το ανθρακικό ασβέστιο και τα κονιάματα

Το ανθρακικό άλας του ασβεστίου, ο ασβεστόλιθος, CaCO 3, είναι ο συνδετικός κρίκος των μιγμάτων που χρησιμοποιούνται στις οικοδομές για τη σύνδεση των οικοδομικών υλικών, που ονομάζονται κονιάματα.

Το τσιμέντο είναι ένα κονίαμα, μίγμα ασβεστόλιθου (75%), ενώσεων του πυριτίου, του αργιλίου και άλλων. Παράγεται σε εργοστάσια, με μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει πολλά στάδια μέχρι το τελικό προιόν, που είναι η σκόνη του τσιμέντου.

Στις οικοδομές χρησιμοποιούμε ένα μίγμα τσιμέντου, άμμου, χαλικιών και νερού που ονομάζεται σκυροκονίαμα (μπετόν). Εάν μέσα στην μάζα του μπετόν τοποθετήσουμε ράβδους σιδήρου, τότε έχουμε το μπετόν αρμέ ή οπλισμένο σκυρόδεμα.

Το μπετόν αρχικά είναι εύπλαστο. Με την πάροδο του χρόνου όμως σκληραίνει και παίρνει το σχήματα, όπως δοκάρια, τοιχία, γλυπτά κ.α., που του δίνουν τα καλούπια.

Τα συστατικά του τσιμέντου, όταν αντιδρούν με το νερό σκληραίνουν και η διαδικασία αυτή είναι μακροχρόνια. Υπάρχει όμως και το τσιμέντο ταχείας πήξεως, το οποίο σκληραίνει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ή ακόμη και τσιμέντο ειδικό για θαλασσινό νερό. Το τσιμέντο ανήκει στα υδατοπαγή ή υδραυλικά κονιάματα, επειδή απαιτεί νερό για την σκλήρυνση του.

Υπάρχουν κονιάματα που σκληραίνουν με τον αέρα και ονομάζονται αεροπαγή. Το πιο κοινό από αυτά είναι το ασβεστοκονίαμα (σοβάς), που αποτελείται από ασβέστη (υδροξείδιο του ασβεστίου Ca(OH) 2 ), άμμο και νερό. Το CO 2 του αέρα με την βοήθεια της άμμου εισέρχεται μέσα στο ασβεστοκονίαμα, αντιδρά με το Ca(OH) 2 , προκύπτει CaCO 3 και ο σοβάς σκληραίνει.